De onbekende kracht van rozemarijn en hoe je rozemarijn thee, siroop of honing maakt

rozemarijnsiroop

Nu we allemaal thuis zitten, regelmatig onze voorraad inventariseren en noteren wat we allemaal niet hebben is het misschien een goed tijdstip om te kijken wat we juist wel hebben maar ons er helemaal niet bewust van zijn. En daarmee bedoel ik planten of kruiden die in de traditionele geneeskunde werden gebruikt bijvoorbeeld rozemarijn.

Kijk eens wat er in je tuin groeit of in je kruidenrekje staat. Het kan zo zijn dat er een ware schat aan krachtige natuurlijke antioxidanten, planten met ontstekingsremmende werking, planten die invloed hebben op ons immuunsysteem, planten die ons helpen om beter te slapen, planten die kunnen helpen bij koorts, of keelpijn, planten met eventuele antivirale en antibacteriële eigenschappen ongebruikt in je tuin groeien. Tijd om op onderzoek uit te gaan.

Welke kruiden zijn interessant?

De meeste kruiden met sterke geuren bezitten veel van de boven genoemde eigenschappen. Heb je bij voorbeeld salie, tijm, rozemarijn of lavendel (niet de zier variant) staan in je tuin of in een potje in de keukenkast dan heb je al een hele natuur apotheek. Ook kaneel, oregano, kurkuma, kamille en pepermunt moet je niet vergeten. En zelfs wat je misschien onkruid noemt, de paardenbloem is uitermate interessant.

Vandaag gaan we kijken naar rozemarijn.

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis ) wordt bij ons met name gebruikt in de keuken bijvoorbeeld om lamsvlees, kip of gebakken aardappelen op smaak te brengen. Vroeger, voor de komst van koelkasten werd rozemarijn gebruikt om vlees langer houdbaar te maken. Daarvoor werd het vlees ingewreven met rozemarijn zodat er geen bacteriegroei plaats kon vinden. Rozemarijn bevat ijzer calcium en vitamine B6. Maar ook terpenen, etherische oliën (cineol (20-50%), alpha- en beta-pineen (15-25%), rozemarijnkamfer (10-25%), borneol (1-6%), campheen (5-10%), alpha-terpineol (12-24%), limoneen, linalool)die van belang zijn oor zijn voor de medicinale eigenschappen van deze plant. Volgens het kruiden boekje (Schester Bernhardines Hausapotheke) dat mij al bijna mijn hele leven begeleid werd rozemarijn gebruikt om zijn doorbloedings-bevorderende anti-reumatische en rustgevende eigenschappen.

Modern onderzoek bij ratten heeft een positief effect van rozemarijn op volgende aandoeningen gevonden: hartinfarct, neurodegeneratie, dyslipidemie (afwijkende concentraties van cholesterol en triglyceriden in het bloed ) herstel na een beroerte, affecten op biofilm (een beschermlaag tegen aanvallen die bacteriën, virussen en schimmels kunnen vormen), angststoornisssen en antitumor eigenschappen (1).

Andere onderzoeken laten zien dat rozemarijn kan helpen om longfibrose te voorkomen. (Bij longfibrose is er sprake van zogenaamde bindweefselvorming in de longen) (2), dat het een positief op het geheugen heeft bijvoorbeeld bij Alzheimer (3). Huidschade door de zon kan verzachten, ontstekingsremmende werking heeft bij acne (4). Ook de antibacteriële antischimmel en antivirale eigenschappen zijn onderzocht (5). Het wordt als potentieel antiviraal, antibacterieel middel in een onderzoek naar werkzame stoffen tegen corona genoemd (maar niet als therapie) (6) en is bij muizen onderzocht als middel ter voorkoming van longschade door ARDS (7) (Acute respiratory distress syndrome) door zijn potentiële remming van een overreactie van het immuunsysteem (8).

Wat moet je weten: De inname van een hoge dosis rozemarijn tijdens de zwangerschap en lactatieperiode wordt ontraden. Toepassing als “keukenkruid” in kleine hoeveelheden is echter veilig.

Zover het onderzoek, maar wat kun jij ermee?

  • thee maken
  • siroop maken
  • honing maken

Rozemarijn thee recept:

  • 2-4 gram (gedroogde of verse rozemarijn)
  • 1 cm verse gember
  • 1 stk steranijs

Kook 1 liter water met schijfjes gember en steranijs (laat iets afkoelen, of voeg wat koud water toe) voeg de bladen van 1-2 korte verse takjes rozemarijn, of 1EL gedroogde rozemarijn toe. Laat 3-4 minuten trekken. Als je de thee niet te sterk of te bitter wilt laten worden verwijder de rozemarijn bladen na 3-4 minuten. Ik laat ze altijd zitten.

Rozemarijn siroop:

Op een terrasje in Nion in de Provence heb ik voor het eerst rozemarijnsiroop gedronken en dat was zo lekker dat ik het thuis ook ging maken. Het heeft een heel eigen smaak, kruidig, maar ook zacht door de vanille en anijs. Je hele huis geurt erna als je de siroop maakt, heerlijk!

Recept rozemarijn siroop:
  • 2 takjes rozemarijn
  • 2 stk steranijs
  • stukje schil van een citroen
  • 1 vanillestokje
  • 400ml water
  • 250g suiker

Doe water in een klein pannetje, voeg suiker en kruiden toe, breng als roeren aan de kook zodat suiker langzaam oplost. Laat 30 minuten met deksel op zacht vuur koken, laat nog even zonder deksel 10 minuten koken zodat het nog wat indikt en klaar. Laat afkoelen, giet door een zeef in een flesje.

Een bodem siroop is voldoende, opvullen met water een paar ijsklontjes erin maakt het helemaal af.

Je kunt ook rozemarijn honing maken:

Vul een glazen pot van 1 liter tot ¼ tot 1/3 met gedroogde rozemarijn bladeren.

Giet honing eroverheen, roer goed. Na 1 week roer nog eens en laat in totaal 2-3 weken staan. Je kunt de honing dan door een zeeft in een nieuwe pot gieten en de bladeren weg gooien.

Je kunt de honing voor wondjes, of kleine brandwondjes, zonnebrand op de huid gebruiken of gewoon lekker zo eten op brood.

Bronnen:

1. Rosmarinus officinalis L. (rosemary) as therapeutic and prophylactic agent (2019)de Oliveira JR et al. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6325740/

2. Prophylactic and curative effect of rosemary leaves extract in a bleomycin model of pulmonary fibrosis (2017)S. Bahri et al. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13880209.2016.1247881

3. The Therapeutic Potential of Rosemary (Rosmarinus officinalis) Diterpenes for Alzheimer’s Disease (2016) Habtemariam S. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4749867/

4. Rosmarinus officinalis Extract Suppresses Propionibacterium acnes–Induced Inflammatory Responses (2013) Tsai TH, Chuang LT, Lien TJ, Liing YR, Chen WY, Tsai PJ. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3624774/

5. Antibacterial, antifungal, and antiviral effects of three essential oil blends (2017) Brochot A, Guilbot A, Haddioui L, Roques C. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5552930/

6. Analysis of therapeutic targets for SARS-CoV-2 and discovery of potential drugs by computational methods (2020)Canrong Wu et al. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2211383520302999

7. Alternative and Natural Therapies for Acute Lung Injury and Acute Respiratory Distress Syndrome (2018) Patel VJ, Biswas Roy S, Mehta HJ, Joo M, Sadikot RT. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5976962/

8. Anti‐inflammatory Effect of Rosmarinic Acid and an Extract of Rosmarinus officinalis in Rat Models of Local and Systemic Inflammation (2014) J. Rocha https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/bcpt.12335 https://www.nature.com/articles/s41423-020-0400-4

Misschien vind je dit ook leuk

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.