Ontstoken tandvlees kan je ziek maken. Over gezondheid en wat onze mond (mondflora) hiermee te maken?

Mondflora

De mond en de mondflora spelen een heel belangrijke rol in onze algehele gezondheid. Onze mond is de poortwachter, die controleert wat binnenkomt. De vertering begint hier, de afweer kijkt direct of er ziekteverwekkers tussen zitten, de smaakpapillen onderzoeken of het eetbaar is, sommige stoffen worden direct in het bloed opgenomen door de slijmvliezen onder de tong. Onze aandacht gaat met name uit naar de tanden. Ook hier vergeten wij al te vaak echt goed voor te zorgen en worden we door de tandarts en de mondhygiëniste op gewezen dat het nog beter kan. Maar los daarvan weten wij over het algemeen nog redelijk weinig over onze mond en de rol die de mondflora in onze gezondheid speelt. Heb je echter vaak ontstoken tandvlees, een lastige kroon die zich niet goed schoon laat maken, een wortelkanaal behandelde tand, een tand die getrokken moet worden, of ben je misschien ziek geworden nadat er iets aan je gebit is veranderd, dan is het beter begrijpen van de rol van je mond en de mondflora van groot belang.

Wat is het orale microbioom (mondflora):

Tot kort geleden was de kennis over de mondflora beperkt tot een klein aantal soorten bacteriën. Nu ons microbioom (Het geheel van alle micro-organismen die op en in ons lichaam leven) recentelijk door het international human microbiom consortium voor het eerst in kaart is gebracht is pas duidelijk geworden dat het microbioom veel bepalender is voor de menselijke gezondheid dan altijd werd gedacht.

In onze mond kunnen tot meer dan 6 miljard bacteriën leven. Tot nu toe zijn meer dan 700 verschillende soorten bacteriën en archaebacteriën ontdekt die in de mond voor kunnen komen. Een mens heeft gemiddeld 200-300 verschillende soorten in zijn mond, tussen mensen kan echter een groot verschil bestaan. d voor.

Biofilm:

De bacteriën in de mond leven niet zomaar naast elkaar maar zijn georganiseerd in groepen/gemeenschappen. Deze groepen zijn strikt gereguleerd en georganiseerd. Zij vormen samen een zogenaamde biofilm (in de mond beter bekend onder de naam tandplaque). De biofilm bestaat uit verschillende soorten bacteriën omgeven door zelfgeproduceerde laag die de kolonie stabiliseert en beschermt. Deze gemeenschappen dragen bij aan de vertering, voorkomen invasie van slechte micro-organismen, helpen bij de afweer en ontgifting en spelen een belangrijke rol bij het voorkomen en of ontstaan van ontstekingen.

Onze mond heeft verschillende leefgebieden waar zich verschillende bacteriekolonies vestigen. Zo bieden de tanden andere leefomstandigheden dan het tandvlees, de tong of het wangslijmvlies.

Unieke mondfora:

Welke micro-organismen in onze mond leven is van mens tot mens verschillend en hangt van een groot aantal factoren af. Zo speelt het een rol welke bacteriën je bij de geboorte van je moeder meegekregen hebt, of je borstvoeding hebt gehad, wat je eet, hoeveel water je drinkt, hoe gezond je bent, hoe goed je je gebit verzorgd, welke producten je hiervoor gebruikt, welke milieu invloeden er spelen, of je ingrepen in je mond hebt gehad, hoe je leeft en of je rookt.

Veranderd er iets in je leven zoals stress, de hormoonspiegel, je eten dan kan het milieu in je mond in korte tijd omslaan en kunnen zich slechte bacterie gemeenschappen ontwikkelen. 

 

Wat als het evenwicht omslaat:

Als mondflora in evenwicht is, leven de bacteriën in symbiose met ons, werken samen met het immuunsysteem en verdedigen ons tegen slechte micro-organismen en ziekte. Als het evenwicht echter omslaat ontstaat er dysbiose. In een staat van dysbiose veranderd de samenstelling van de verschillenden soorten bacteriën en de aantallen van sommige bacteriën. Bepaalde soorten bacteriën krijgen dan de overhand. Deze bacteriën nemen de leiding over in de biofilm en zorgen voor een nieuwe samenstelling van de gemeenschap. Tandplaque wordt een dikkere laag die zich beter aan de tanden kan hechten. Slechte bacteriën trekken grote aantallen ontsteking-bevorderende bacteriën aan die profiteren van elkaars aanwezigheid en zich samen middels de zelfgeproduceerde laag beschermen tegen antibiotica. Zij kunnen zich daarmee ook verstoppen voor het immuunsysteem dat deze laag niet binnen kan dringen. Zocht men lang naar een bacterie die verantwoordelijk is voor gezondheidsproblemen zo wordt nu langzaam duidelijk dat het juist de samenwerking en interactie tussen bacteriën is die het zo lastig maakt voor het lichaam om hier in te grijpen.

Deze veranderingen in de mondflora en de bijbehorende ontstekingen in de mond leiden niet alleen tot bloedend tandvlees, cariës en ontsteking in de mond of kaak maar ook tot verandering van de darmflora en ontstekingen in diverse organen infectie van je hersenen. De aandacht hiervoor is nog lang niet mainstream. Ook bij tandartsen en mondhygiënisten niet.

Gevolgen van dysbiose in de mond:

Cariës, ofwel tandbederf en Collitis ulcerosa:

De bacteriën van de tandplaque zetten suikers/koolhydraten om in zuren die het tandglazuur oplossen. Telkens wanneer we iets met suiker eten ontstaat er een “zuurstoot”. Door deze continue zuurstoten kan zich cariës (gaatjes) in de tanden ontwikkelen. De belangrijkste bacterie die hierbij betrokken is, is Streptococcus mutans. Streptococcus mutans is echter niet alleen de oorzaak van cariës maar draagt, door zijn productie van collageen bindende proteïnen bij aan het duidelijk verslechteren van Collitis ulcerosa een ontstekingsziekte van de dikke darm. 

Ontstoken tandvlees gingivitis:

Gingivitis is een ontsteking van het tandvlees rondom en tussen de tanden en kiezen. In een vergevorderd stadium wordt tandvleesontsteking Parodontitis genoemd. De ontsteking kenmerkt zich door bloedend tandvlees bij het poetsen, een pijnlijk gevoel en soms klachten bij het kauwen. De ontsteking kan zich uitbreiden van de tandvleesrand naar het daaronder gelegen kaak bot. Omdat de ontsteking vaak in gebieden zit waar geen zuurstof kan komen zijn het met name anaerobe gram negatieve bacteriën die bij het ontstaan van parodontitis betrokken zijn (A. actinomycetemcomitans, P. gingivalis, P. intermedia, B. forsythus, C. rectus, E. nodatum, P. micros, S. intermedius en Treponema sp.) Ernstige parodontitis komt in Nederland maar bij 10% van de bevolking voor, maar bij mensen ouder dan 50 jaar komt bij 30% een matig tot ernstige vorm van parodontitis voor.

Als deze bacteriën niet in de mond blijven maar zich in andere gebieden in het lichaam vestigen, kunnen ze daar voor grote schade aanrichten.

Nu kun je denken parodontitis en cariës dat heb ik niet, dus ik loop hier geen risico op, maar juist de onzichtbare ontstekingen waar je niet echt last van hebt kunnen vervelende gevolgen hebben. Een kroon die niet helemaal aansluit, een implantaat dat niet goed vergroeid is, een wortekanalbehandelde tand een brug of prothese die poetsen moeilijker maakt, vormen een paradijs voor anaerobe (zuurstof mijdend bacteriën).

Hoe komen die bacteriën van de mond in het lichaam terecht?

Door te kauwen, te flossen, te poetsen, door het gebruik van tandenstokers of een behandeling bij de tandarts kunnen de bacteriën in het bloed terecht komen. Dat kan in het geval van tanden poetsen 3 keer per dag gebeuren. Als bacteriën in je bloedbaan terecht komen wordt dat Bacteriëmie genoemd.

Bij de behandeling van je tanden, bijvoorbeeld het trekken van kiezen komen er in 100% van de gevallen bacteriën uit de mond in het bloed terecht. Na het verwijderen van tandsteen in 70% van de gevallen, na het trekken van verstandskiezen in 55% van de gevallen bij een wortelkanalbehandeling in 20%. Als je mondflora gezond is komen er maar weinig slechte bacteriën in je bloed terecht. Is de verzorging van het gebit echter slecht zo verdubbeld tot vertienvoudigd het aantal bacteriën in de mond en is de kans dat deze in het bloed terecht komen veel groter. 

Dat deze bacteriën in het bloed terecht komen is niet direct een ramp omdat het lichaam ervoor zorgt dat ze opgeruimd worden. Is de algehele conditie/gezondheid/weerstand echter slecht of wordt het lichaam ook nog belast door ongezond eten of roken dan kunnen deze bacteriën niet alleen in de diepe pockets in je mond vestigen maar ook op andere plekken in je lichaam zoals je hart of de hersenen.

Inslikken speeksel:

Ondanks dat bacteriën zich middels biofilm aan de tanden hechten om niet weggespoeld te worden slikken wij dagelijks met 1 liter speeksel ook 100 miljard bacteriën in. Ondanks dat een groot deel van de bacteriën niet overleefd door het maagzuur kan een onevenwichtige mond flora op ten duur onze darmflora veranderen.

Bijproducten:

Niet alleen de bacteriën zelf kunnen een belasting voor het lichaam vormen. Bacteriën scheiden producten af en laten producten achter als ze doodgaan, die toxisch zijn voor je lichaam en op ten duur tot ziekte of auto-immuunziekte kunnen leiden.

Ontsteking:

Naast de bacteriën en de toxische bijproducten kan chronische ontsteking in de mond bijdragen tot de ontwikkeling van ziektes.

Ziektes met een relatie tot orale bacteriën, ontsteken tandvlees en andere problemen in de mond:

Diabetes:

Blijkbaar kunnen tandartsen aan het gebit zien of iemand diabetes heeft. Het is bekend dat mensen met diabetes sneller tandvlees problemen/ parodontitis kunnen krijgen. Nu wordt echter ook duidelijk uit onderzoek dat het ook andersom werkt. Mensen met parodontitis hebben een dubbel zo grote kans op diabetesOok kunnen diabetes patiënten hun bloedsuikerspiegel makkelijker onder controle krijgen als aanwezige parodontitis behandeld wordt.

Hartaandoeningen:

Parodontitis geeft een verhoogd risico op hart- en vaatziekten door toename van atherosclerose. Bacteriën kunnen zich in de kransslagader vast kan zetten en daar veranderingen veroorzaken die tot stoornissen van de hartfunctie leiden. Ook kunnen de toxinen die de bacteriën produceren in de bloedbaan terechtkomen waar voor ontstekingsreactie kunnen zorgen.  De kans op een hartinfarct, een hartontsteking en een beroerte neemt erdoor toe.

Kanker:

Ook al worden nog niet alle wisselwerkingen begrepen laat recent onderzoek zien dat bij veel kankersoorten bacteriën en virussen bij betrokken zijn. Nu de verschillende bacteriën in kaart zijn gebracht is het ook makkelijker aan te tonen waar bepaalde bacteriën vandaan komen. Zo is uit onderzoek duidelijk geworden dat de bacteriën Porphyromonas gingivalis en F. Nucleatum, beide bacteriën uit de mond die aanwezig zijn bij parodontitis, betrokken zijn bij het ontstaan van bepaalde kankersoorten.

Zo heeft een studie aangetoond dat de bacterie P. gingivalis de kans op alvleesklier kanker om 50% verhoogd. Ook de aanwezigheid van antistoffen tegen deze bacterie verhoogd de kans hierop. Te gelijkertijd blijkt dat deze bacteriën ervoor zorgen dat chemotherapie niet aanslaat bij alvleesklier kanker

Deze bacteriën dragen samen met andere mond bacteriën ook bij aan het ontstaan van darm kanker. Als de darm al geïrriteerd is of de darmflora niet in evenwicht is kunnen de bacteriën uit de mond in de het slijmvlies van de darm binnen dringen en daar ontstekingsreacties veroorzaken, tumorgroei bevorderen en tegelijkertijd voorkomen dat deze activiteiten door het immuunsysteem ontdekt worden. 

Ook de kans op slokdarm, galblaas, borst, huid en longkanker zijn duidelijk verhoogd bij de aanwezigheid van parodontitis. (bron

Alzheimer:

De relatie tussen bacteriën en ander micro-organismen en Alzheimer is een van de meest opzienbarende ontdekkingen van de laatste jaren.

In onderzoek werden antistoffen in het bloed van patiënten tegen bepaalde bacteriën die betrokken zijn bij het ontstaan van parodontitis gemeten waarbij met name twee soorten (F nucleatum en P intermedia ) in de Alzheimerpatiënten duidelijk verhoogd waren.

In een ander onderzoek zijn de bacteriën P. gingivalis, T. forsythia, and T. denticola gevonden in de hersenen van Alzheimerpatiënten. Waarbij Treponema denticola (een spiraalvormig bacterie een zogenaamde spirochet) de bijzondere aandacht trok omdat spirocheten in staat zijn om langs zenuwen, bijvoorbeeld de nervus trigeminus die onder ander de kaak met de hersenen verbindt, in de hersens terecht te komen. Veel bacteriën worden gelinkt aan een ziekte, wat zoveel betekend dat de precieze samenhang nog niet bekend is, maar bij deze spirocheet gaat men van uit dat er een directe causale samenhang met de ziekte van Alzheimer bestaat. Chronische infectie met spirocheten kan dementie veroorzaken. Naast ontstekingsreacties en slechtere doorbloeding kunnen spirocheten ook plaque in de hersenen veroorzaken. Naast bacteriën dragen ook virussen zoals de Herpes simplex virus en schimmelinfecties (candida) die bij veel oudere mensen in de mond aanwezig zijn bij tot het ontstaan van Alzheimer. 

Andere ziektes waarvan nu duidelijk wordt dat  zijn aan een dysbiose in de mond gelinkt kunnen worden zijn:

Reumatoïde artritis . IBD (chronische darm ontsteking)  Artritis, longontsteking, Osteoporose, chronisch vermoeidheidssyndroom, laag geboortegewicht bij baby’s.

 

Bacteriën en virussen in de mond zijn niet de enige mogelijke veroorzaker van ziektes ook het materiaal dat gebruikt wordt om gaatjes te vullen, kronen implantaten en bruggen te maken (amalgaam, kunststof, goud en titaan) kunnen bijdragen aan gezondheidsproblemen.

Genoeg redenen om goed voor je gebit te zorgen.

Krijg je na het lezen van dit artikel het vermoeden dat je klachten iets met je tanden te maken zouden kunnen hebben, of loop je net als ik veel te lang met een ontsteking in de mond rond en wil je weten wat dit met je gezondheid doet, kun je dat laten onderzoeken bij een bio energetische tandarts. Deze tandartsen kijken niet alleen naar de mond, maar gaan uit van een verband tussen mondgezondheid en lichamelijke gezondheid.

Over tandpasta en welke denkfout wij bij het poetsen van onze tanden maken volgt hier binnenkort een artikel.

Misschien vind je dit ook leuk

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.